دانش نقشه قالي لچك ترنج ربعي سعدي شهر مود ثبت شد
دانش و فن بومی و سنتی نقشه قالی «لچک ترنج ربعی سعدی» شهر مود
مسئول حوزه پژوهش اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی گفت: «از قالی های مطرح خراسان جنوبی، قالی مود و به طور اخص طرح موسوم به ربعی سعدی است. طراح آن مرحوم حسین دستجردی )معروف به سعدی) از طراحان پرتوان و قدیمی منطقه مود است.»
به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی، سید احمد برآبادی افزود: «اين طرح، از طرحهاى اصيل ومعروف دهستان مود بوده که از سال 1280در منطقه گسترش یافت. این نقشه بسیار ظریف و پرکار بوده و نسبت به قالی های دستباف اصیل دارای تنوع رنگی 14 تا 23 رنگ می باشد و در رنگهاي زمینه کبود، لاكي و گل انار بافته و به بازار عرضه شده است.»
او ادامه داد: «نقشه سعدی یک نقشه قالی از نوع لچک ترنج ربعی( Image ) است که نقشه آن بر اساس ترسیم ساقه و گل های ختایی بوده و از اسلیمی در آن استفاده نمی شود. گلهای شاه عباسی و اناری در انواع مختلف آن به همراه گل های گرد )بزرگ، متوسط و کوچک) و سایر نمونه ها از جمله پنبه ای فضاهای مختلف متن را پر می کنند. بته جقه هایی که به دلیل فرم خمیده آنها و تزیینات کنگره ای محیطی به ماهی شباهت داشته و گاهی به دلیل فرم مشابه زبانه های آتش به شعله معروف بوده، در انتهای گردش همه ساقه های اصلی قرار می گیرند و از بارزترین ویژگی های این نقشه اصیل می باشند.»
برآبادی اضافه کرد: «ترنج بزرگ خورشیدی در وسط آن همیشه به شکل دایره ای (مجمعه ای) بوده که به صورت معمول 16 یا 32 کله (کلاله) می باشد که عموماً متناسب با سایز قالی طراحی می شود. نوع اصیل آن دارای زمینه لاکی(از رنگ قرمز دانه) و حدود 5 درصد از قالی هایی که بعداً با این نقشه اجرا گردید دارای زمینه سورمه ای (کبود) می باشند. اکثر نقشه های به جامانده از مرحوم سعدی بر روی پارچه های از جنس کرباس و به صورت قلم مرکب (مرکب مشکی محلول در آب) است.»
دانش و فن بومی و سنتی نقشه قالی لچک ترنج ربعی سعدی مود در تاریخ 29/11/98 در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس بشری به ثبت رسید.
?دانش نقشه قالي لچك ترنج ربعي سعدي شهر مود شهرستان سربيشه در ميراث معنوي كشور ثبت شد.
منبع : میراث فرهنگی و گردشگری بیرجند